Boş çuvalı bile 1,5 kilogram patates ediyor

NİĞDE - Niğdeli patates üreticisi Varol Nergis, artan işçilik maliyetlerinden dert yanarak, patatesin sadece 40-45 kilogramlık bir çuvala doldurulma maliyetinin 26 lira olduğunu söyledi.

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, patates üreticisi Varol Nergis ile tarlada bir araya gelerek üreticilerin yaşadığı sorunları yerinde dinledi.

İşçi maliyetlerinin yüksekliğinden şikayet eden Nergis, "Tarladan depoya girmesi de maliyetli. Çuval parası, hammaliye, depoda fire derken üretici kazanmıyor. Yani bilmiyorum, bu iş artık nereye gidiyor kimsenin de bildiği yok" dedi.

Şanlıurfa'dan Niğde'ye gelen tarım işçilerinin 4 kova patatesi çuvala 20 liraya doldurduğunu belirten Nergis, "Bir kova 10-11 kilogram geliyor. Boş çuvallar ise 5-6 lira. Boş çuvalı bile 1,5 kilogram patates ediyor. Patatesi sadece 40-45 kilogramlık çuvala doldurmanın maliyeti 25-26 lira." dedi.

Tarlada çuvala doldurulan patateslerin taşınmasının da ayrıca maliyet olduğuna dikkati çeken Nergis, "Çuval başına 26 lira olan işçi maliyeti depoya taşınana kadar artıyor. 20 ton patatesin tarladan depoya girme işçi maliyeti 30 bin lira. Yani kilogram başına 1,5 lira işçi maliyeti oluşuyor. Patates üretiminde hesaplanan 4,5 liralık maliyetin 1,5 lirası işçilik." diye konuştu.

- "GÜBREDEN İLAÇTAN SUDAN KISIYORUZ"

Geriye kalan maliyeti de düşürmeye çalıştıklarını dile getiren Nergis, şunları kaydetti:

"Önceki yıllara nazaran dekarına 400-500 kilo gübre atarken şu an dekarına 150 kiloya düşürmüş durumdayız. Geçen yıl ürenin torbasının fiyatı 600 liraydı. Bu yıl 1100-1150 lira. Gittik Tarım Kredi Kooperatifine, stokta gübre var ama veremiyorlar. Fiyat yükseldiğinden dolayı veremiyorlar. 3,5 lira, 4 lira, 4,5 lira, ortalama 4 liradan gidiyor patates. Biz şimdi gübreden kısıyoruz, ilaçtan kısıyoruz, iklim şartına göre sudan kısıyoruz. Elektrik pahalı. Mecbur, yapacak bir şeyimiz yok. 15 suyla, 13 suyla yetişen patatesi 8 suyla, 9 suyla kapatmaya çalışıyoruz. 6 saat vereceğimize 5 saat verdiğimiz yerler oluyor. Mazottan, işçilik maliyetinden kısalım diyoruz ama zaten işçilik haddini almış gidiyor. Masraf, maliyet haddinden fazla. Ot ilacı atıyoruz. Ot ilacını 10 dekara atacağımıza 12-13 dekara attığımız oluyor."

- "PATATESTE SORUN BÜYÜK"

Gürer ise patateste en büyük sorunun, pazar sıkıntısı olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Pazar bulunamıyor. Türkiye, yurt dışına ihracat yapsa ya da planlı bir üretime yönelse bu sorunlar aşılacak. İşlenmiş, dondurulmuş ve katma değerli ürüne patatesin dönüştürülmesinin sınırlı olması da sorun. Entegre bir tesis bölgeye kurulsa bu sorunlar aşılır. Toprak Mahsulleri Ofisi de alıma girmeli. Rekabetçi bir anlayışla TMO alıma girerse, tüccar da bölgede daha çok alıma girer.

İktidar isterse patates sorunu olmaz. Piyasa tüccara bırakılmış, iktidar seyirci. Ürünün çoğu tarlada kalıyor. Fakir fukaraya kömür dağıtılıyor; patates de büyük kentlerde, kenar mahallelerde yoksullara dağıtılabilir. Patateste fazla üretim değil, plansız bir süreç var. Bir burgerde bir adet patates 200 lira; büyük kent marketlerinde kilosu 20 liradan başlıyor ama tarlada üretici maliyetine satamıyor. İktidar en azından ihracatı becerebilse, bu sorun yaşanmaz."