Deri ihracatçıları, Kurban Bayramı öncesinde kurban derilerinin katma değere dönüşmesi için kurban kesen vatandaşlara, "Kurbanınızın eti kadar, derisine de sahip çıkın, deri 2 milyar dolarlık ihracatımızın ana hammaddesi" çağrısında bulundu.
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Erkan Zandar, yaptığı açıklamada, deri konfeksiyon, ayakkabı ve saraciye sektörlerinin ana hammaddesinin deri olduğunu vurgulayarak, kurban derilerinde ekonomik kaybın yüzde 40-50 arasında olduğunun altını çizdi.
Türkiye'de Kurban Bayramı'nda ortalama 1 milyon büyükbaş, 2,5 milyon küçükbaş hayvan kesildiğini aktaran Zandar, şunları kaydetti:
"Küçükbaş derilerden deri konfeksiyon ürünleri üretiliyor. Son dönemde deri sektörünün ihracatında düşüş yaşanırken, deri konfeksiyon ürünleri ihracatımızda artış var. 2024 yılının dört aylık döneminde 31 milyon olan deri konfeksiyon ihracatımız 2025 yılının aynı döneminde yüzde 44’lük artışla 45 milyon dolara çıktı. Deri konfeksiyon ürünlerinde katma değer çok yüksek. Kilogram başına ihraç fiyatımız 150 dolara ulaşıyor. Deri konfeksiyon ürünleri içinde işçilik oranı düştüğü için ihracatımızı artırma şansımız yüksek. Küçükbaş hayvanların derileri düzgün yüzülüp tuzlanmadığı için deriler işe yaramaz hale geliyor. Dünya genelinde zaten bir resesyon var. Deri konfeksiyon ürünlerinde hammaddenin çöpe gidiyor olması bizi üzüyor"
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Halil Gündoğdu ise Türkiye’nin yıllık 120 milyon dolarlık ham deri ithal ettiğini belirterek, kurbanlıkların derilerinin makineli yüzüm yapılması ve tuzlanarak korunması halinde ithalatın 20 milyon dolar düşürülebileceğini ifade etti.
Kurban Bayramı’nda kesilen büyükbaş kurbanlıkların derilerindeki kaybın önlenmesi halinde ortaya çıkacak tabloya dikkati çeken Gündoğdu, "Kurban Bayramı’nda 3 günlük süreçte, yanlış deri yüzümü ve zamanında tuzlama yapılmadığı için 500 bin büyükbaş hayvan derisi heba oluyor. Bu derilerle 10 milyon çift ayakkabı, 3 milyon kadın çantası üretilebilir. Jelatin ve kolajen fabrikalarının hammadde kaybı da yaşanıyor" ifadesini kullandı.
Kurban derilerinin ekonomiye kazandırılması için atılması gereken adımlar şöyle sıralandı;
- Kurbanlık hayvan satanlara koyun kilogram, büyükbaş başına da 6 kilogram kaba tuz bulundurmak ve alıcıya vermek zorunluluğu getirmelidir.
- Kesim yapacak kasaplar için kesim ve yüzümün nasıl yapılacağı, bağırsakların nasıl temizleneceği deri ve bağırsakların nasıl tuzlanacağı ve muhafaza edileceğine dair bilgileri ihtiva eden bir sayfalık bir açıklama notunun ilgililere dağıtılması sağlanmalıdır.
- Koyun ham derisi tulum halinde kesiksiz olarak çıkarılmalıdır.
- Koyun ham derileri için 2 kilogram, sığır cinsi ham deriler için 6 kilogram kaba tuz deriye iyice yayılmalıdır,.
- Bağırsaklar temizlenip, tuzlanarak plastik bir torbaya konulmalıdır,
- Ham deri ve bağırsaklar hayır kurumlarına teslim edilene kadar serin ve gölge bir yerde muhafaza edilmelidir.
- Ham deri hayvandan ayrıldıktan sonra üzerinde et parçalanmamalıdır.
- Ham deri tuzlandıktan sonra naylon poşete konulmamalı ve açık havada muhafaza edilmelidir.
Yorumlar
Kalan Karakter: