ANKARA - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), mandalinada yüksek rekoltenin yanı sıra ihracatın daralmasının, iç piyasada arz fazlasına ve fiyatların hızlı şekilde düşmesine yol açtığını belirterek, şu anda bölgede erkenci mandalina fiyatlarının 1-2 lira seviyelerine kadar gerilediğini bildirdi.
TZOB'dan yapılan yazılı açıklamada, bazı önemli ürün ve gıdalardaki aylık fiyat değişiklikleri ve spekülatif hareketler konusunda kamuoyunu bilgilendirmek üzere yaklaşık 20 yıldır her ay gerçekleştirilen çalışmalarda, Türkiye genelinde beş bölgeden ziraat odaları kanalıyla fiyatlar alınarak yakından takip edildiği belirtildi.
Aylık fiyat açıklamasındaki temel amacın üreticilerin emeğinin karşılığını alıp almadığını ortaya koymak, tüketicinin neden yüksek fiyatlarla karşılaştığını açıklamak ve spekülatif fiyat oluşumlarının önüne geçilmesine katkıda bulunmak olduğu vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Kamuoyunda zaman zaman tek bir markette görülen kampanya fiyatlarının ülke genelini yansıttığı yönünde değerlendirmeler yapılabilmektedir. Oysa bazı marketlerde düşük kalibreli, standart dışı veya kampanya amaçlı ürünlerin daha düşük fiyatla satılması olağan bir durumdur. Bu tür tekil örnekler, ortalama fiyat seviyesini temsil etmez. TZOB’un paylaştığı rakamlar ise tüm bölgelerdeki farklı satış kanallarından alınan fiyatların ortalamasına dayanmaktadır ve sahadaki gerçek tabloyu yansıtmaktadır."
Rekolte, paketleme-ambalajlama, depolama ve işçilik maliyetleri, nakliye giderleri, ihracat akışı, aracı karları, fire gibi zincirin tüm aşamalarının fiyat oluşumunu etkilediği aktarılan açıklamada, "Dolayısıyla üretici market fiyat makasının varlığı inkar edilemez bir gerçektir. Önemli olan bu farkın nedenlerini doğru değerlendirmektir. Bu makasın fazla açıldığı durumlarda spekülatif faaliyetleri göstererek ilgili kurumların harekete geçmesini sağlamaktır." ifadesi kullanıldı.
Kasım ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 392,86 ile mandalinada görüldüğü bildirilen açıklama, şöyle devam etti:
"Mandalinadaki fiyat farkını yüzde 206,87 ile portakal, yüzde 203,80 ile ıspanak, yüzde 191,39 ile maydanoz ve yüzde 189,17 ile havuç takip etti. Mandalina 4,9 kat, portakal 3,1 kat, ıspanak 3 kat, maydanoz, havuç ve kuru incir 2,9 kat fazlaya satıldı. Üreticide 6 lira 20 kuruş olan mandalina 30 lira 56 kuruşa, 16 lira 80 kuruş olan portakal 51 lira 55 kuruşa, 17 lira 53 kuruş olan ıspanak 53 lira 27 kuruşa, 5 lira 9 kuruş olan maydanoz 14 lira 82 kuruşa, 11 lira olan havuç 31 lira 81 kuruşa markette satıldı."
Kasım ayında fiyatı en fazla artan ürünün markette pırasa, üreticide ise patates olduğu belirtilen açıklamada, fiyatı en fazla düşen ürünün markette marul, üreticide portakal olduğu kaydedildi.
- MARKETTE EN FAZLA ISPANAK VE FINDIK FİYATI ARTTI
Kasım ayında markette 42 ürünün 18’inde fiyat artışı olduğu aktarılan açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
"Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 149,5 ile pırasa oldu. Pırasadaki fiyat artışını yüzde 118,3 ile ıspanak, yüzde 71,7 ile fındık, yüzde 58,5 ile antep fıstığı takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 55 ile marul oldu. Maruldaki fiyat düşüşünü yüzde 46,6 ile portakal, yüzde 43,3 ile kuru soğan izledi."
- ÜRETİCİDE EN FAZLA PATATESİN FİYATI ARTTI
Kasım ayında üreticide 34 ürünün 10’nunda fiyat artışı olduğu belirtilen açıklamada, üreticide en çok fiyat artışının yüzde 34,9 ile patateste görüldüğü bildirildi.
Kasım ayında Adana’da tarım işçilerini organize eden elçi gruplarının, ücret artışı talebiyle 10 gün süreyle greve gitmesinin, erkenci mandalina hasadının aksamasına yol açtığı vurgulnan açılamada, şunlar kaydedildi:
"Hasadın gecikmesi nedeniyle erkenci çeşit mandalinalar dalında kalarak raf ömrünü kaybetti. Diğer yandan, Rusya’nın bu sezon Türkiye yerine alternatif ülkelere yönelmesi, ihracatta daralmaya ve iç piyasada ürün fazlası oluşmasına neden oldu. Geçtiğimiz yıl mandalinada yok yılı yaşanması ve çiçeklenme dönemindeki olumsuz iklim koşulları sebebiyle rekolte düşük gerçekleşmişti. Bu yıl ise hem var yılı olması hem de yaşanan gelişmeler rekoltenin artmasına, buna bağlı olarak arz fazlasına ve fiyatların hızlı şekilde düşmesine yol açtı. Şu anda bölgede erkenci mandalina fiyatları 1-2 lira seviyelerine kadar geriledi."
Mandalinadaki bu sert fiyat düşüşünün, tüketici talebinin yön değiştirmesi nedeniyle portakal fiyatlarını da aşağı çektiği belirtilen açıklamada, "Karnabahar ve kabakta yaşanan arz fazlalığı ve ürüne olan talebin düşmesi fiyatların gerilemesine sebep oldu. Soğan ve patates depoya alındı. İşçilik maliyetleri ve depo maliyetleri üzerine
eklendiği için fiyatı arttı. Salatalık ve pırasada arz düştü, fiyatlar arttı." ifadesi kullanıldı.
Yorumlar
Kalan Karakter: